Glaskunst, cultuur en varen in de glasstad van Nederland
Leerdam is al eeuwenlang beroemd om zijn glas. In het Nationaal Glasmuseum kom je alles te weten over de geschiedenis en de kunst van het glasblazen. Het museum bestaat uit vier historische huizen die met transparante loopbruggen verbonden zijn. Binnen bewonder je een vaste collectie van Nederlandse glasontwerpen, afwisselende exposities en installaties. De bijbehorende glasblazerij ligt iets verderop aan de rivier. Hier zie je hoe vloeibaar glas voor je ogen verandert in vazen, karaffen en kunstobjecten.
Daarnaast vind je in Leerdam de fabriekshal van Royal Leerdam Crystal. Deze kristalfabrikant produceert sinds 1878 handgemaakt glaswerk dat wereldwijd wordt geëxporteerd. In de winkel kun je unieke kunstwerken en serieproducten aanschaffen. Het stadje telt bovendien diverse galeries en ateliers waar moderne glaskunstenaars hun werk exposeren.
Naast glas heeft Leerdam een charmante binnenstad. De Landpoort – een stadspoort uit de 18de eeuw – markeert de toegang tot het oude centrum. Slenter over de stadswallen, bewonder de Grote Kerk en de oude watertoren of bezoek het Hofje van Mevrouw van Aerden. In de haven liggen klassieke botters en modernere jachten gebroederlijk naast elkaar. Vanuit Leerdam kun je bootjes huren voor een tocht richting Heukelum of Beesd, of een rondvaart boeken waarbij een gids vertelt over de glasindustrie en de Betuwe.
Op culinair gebied biedt Leerdam gezellige cafés en restaurants langs het water. Voor een uitgebreid diner of een bijzonder arrangement kun je uitwijken naar Hotel & Restaurant Karel in het nabijgelegen Gorinchem.
Door de centrale ligging aan de Linge is Leerdam een ideaal vertrekpunt voor een boottocht. Je kunt in de haven een sloep of kano huren om zelf het water op te gaan. Er worden ook rondvaarten georganiseerd waarbij je met een schipper de mooiste plekjes ontdekt, vaak gecombineerd met een glasblazersdemonstratie of een high tea. Aanmeren kan bijna overal en onderweg passeer je fruitboomgaarden, rietkragen en kleine eilandjes.
Leerdam kreeg al in de 14e eeuw stadsrechten en maakte deel uit van het graafschap Holland. De stad werd bestuurd door de heren van de familie Van Arkel en later door het Huis van Nassau. Restanten van de verdedigingswerken zijn nog zichtbaar in de wallen en de 18de‑eeuwse Landpoort. Ook de Grote Kerk, met haar gotische toren, en de voormalige waag aan de Markt getuigen van Leerdams rijke verleden. In het Hofje van Mevrouw van Aerden, een gerestaureerde liefdadigheidsstichting uit 1770, kun je schilderijen en een fraaie regentenkamer bewonderen.
Tegenover de haven liggen de resten van Kasteel Leerdam. Ooit stond hier een groot middeleeuws slot op een motte; nu herinneren grondmuren en een gracht aan dit versterkte bouwwerk. Een wandeling over de stadswal biedt uitzicht op de Linge, de glazen bruggen van het Nationaal Glasmuseum en de vele gevels met glas‑in‑loodramen.
Leerdam is compact en daardoor goed te voet te verkennen. Begin bij het station (met rechtstreekse verbindingen naar Utrecht en Dordrecht) en loop via de Koningin Emmalaan naar de binnenstad. De meeste musea en bezienswaardigheden liggen op loopafstand van elkaar. Koop een glasroute bij het VVV‑kantoor; je wandelt dan langs kunstwerken in de openbare ruimte en krijgt korting op musea.
Voor festivalgangers zijn er het jaarlijkse Internationaal Glasfestival (augustus) met demonstraties en workshops en de Sloeproeien in juni waarbij teams tegen elkaar strijden op de rivier. In het voorjaar bloeien de fruitbomen in de omgeving en kun je een bloesemcruise boeken vanaf de haven.
Leerdam beschikt over meerdere verhuurbedrijven waar je een sloep, motorbootje of kano kunt huren. Sloepverhuur Leerdam biedt bijvoorbeeld elektrisch aangedreven fluistersloepen voor 2 tot 12 personen inclusief koelbox. Bij Lingesloep reserveer je online en kies je uit diverse arrangementen zoals een high‑tea op het water. Voor groepen zijn er rondvaartboten die je meenemen naar de glasblazerij of verder de Betuwe in. Combineer je vaartocht met een bezoek aan Fort Asperen of een proeverij bij een fruitkweker.
De rivier kronkelt langs de stadswallen.
Rust en ruimte langs de Linge.
Een zomeravond op de rivier.