Een rivier vol verhalen
De Linge ontspringt bij het dorp Doornenburg nabij de Duitse grens en slingert vervolgens bijna 100 kilometer door de Betuwe om ten westen van Gorinchem in de Boven‑Merwede uit te monden. Met een lengte van ruim 99 km is het één van de langste rivieren die volledig binnen Nederland liggen【613699117167908†screenshot】. Vanaf haar bron is de Linge aanvankelijk niet meer dan een kleine beek; pas vanaf Geldermalsen wordt het een echte rivier met dijken en uiterwaarden【613699117167908†screenshot】.
Ooit was de Linge een aftakking van de rivier de Waal. Rond 1307 is zij bij Tiel afgesneden; sporen van het oude verloop zijn nog altijd zichtbaar【492499599141330†screenshot】. Tegenwoordig is de Linge bevaarbaar voor kleine schepen en zeer geliefd bij watersporters. De oevers bieden fraaie aanlegplaatsen bij stadjes als Asperen en Leerdam, waar nog middeleeuwse stadsmuren staan【613699117167908†screenshot】.
De Betuwe staat bekend om zijn fruitteelt. Vooral in het voorjaar zijn de bloeiende boomgaarden langs de Linge een lust voor het oog en trekken ze vele wandelaars en fietsers【492499599141330†screenshot】. Ieder voorjaar wordt in april de Rode Kruis Bloesemtocht georganiseerd, een wandeltocht langs de bloesems【492499599141330†screenshot】.
Bootje of sloep huren
Langs de Linge zijn op diverse plaatsen sloepen, kano’s en elektrische boten te huur. Denk aan dorpen als Rhenoy, Heukelum, Asperen, Beesd, Geldermalsen, Leerdam en Arkel. Lokale verhuurbedrijven bieden meestal kleine sloepen voor twee tot twaalf personen; sommige hebben zelfs barbecue‑sloepen of picknickarrangementen. Reserveer tijdig, want op zonnige dagen is de vraag groot. Bij veel verhuurders krijg je een waterkaart mee en een korte instructie; een vaarbewijs is zelden nodig.
Wil je georganiseerd het water op? Er vertrekken ook rondvaartboten vanuit Leerdam en andere plaatsen voor een tocht van een paar uur. Tijdens zo’n vaartocht geniet je ontspannen van het rivierlandschap terwijl een gids vertelt over de natuur, het fruit en de geschiedenis van de Betuwe.
Maak je dag compleet met een verblijf in Gorinchem: na een dagje varen kun je aanschuiven voor een heerlijk diner en overnachting bij Hotel & Restaurant Karel. Dit eigentijdse hotel is een perfecte uitvalsbasis voor een weekendje weg.
Dorpen langs de Linge
De rivier voert je langs een ketting van charmante plaatsen. In Heukelum zie je oude gevels en stadspoorten. Leerdam staat internationaal bekend als glasstad met het Nationaal Glasmuseum en Royal Leerdam Crystal. In Asperen kun je wandelen over de vestingwallen en Fort Asperen bezoeken. Geldermalsen is een ideale startplek om de bloesem te bewonderen en fruit te proeven. Tenslotte kom je via Vuren en Woudrichem bij de vestingstad Gorinchem, waar de Linge in de Merwede uitmondt. Iedere plaats heeft zijn eigen sfeer, historische monumenten en gezellige terrassen.
Ecologie en landschap
Het landschap langs de Linge is verrassend gevarieerd. In de uiterwaarden grazen ooien en koeien en in de rietkragen broeden rietzangers en blauwborstjes. Waar de rivier langs wilgenbossen loopt kun je ijsvogels zien scheren over het water, terwijl in de avondschemering bevers en otters zich laten zien. De Linge is nauwelijks gekanaliseerd; ze meandert nog als een natuurlijke beek met zandruggen, slikplaten en kleine zandstrandjes. In de Betuwe bepalen fruitbomen het beeld: in april kleuren kersen, peren en appelbomen de oevers wit en roze, in de zomer kun je er kersen en bessen plukken en in de herfst glimmen appels en peren aan de takken.
Tussen Leerdam en Gorinchem verbreedt de Linge zich tot een aaneenschakeling van natuurreservaten zoals de Lingebos en de Ammersche Boezem. Wandelroutes en struinpaden laten je kennismaken met knotwilgen, orchideeën en moerashoeven. Je kunt er ook varen met een kano of fluisterboot om het waterleven van dichtbij te ervaren.
Tijdlijn en historie
Al in de Romeinse tijd vormde de Linge een zijarm van de Waal. In de middeleeuwen werden de omliggende polders ontgonnen en kreeg de rivier een belangrijke handelsfunctie. Rond 1307 werd de aftakking bij Tiel afgedamd waardoor de Linge een zelfstandige stroom werd【492499599141330†screenshot】. De steden langs de rivier, zoals Heukelum, Leerdam en Asperen, bouwden stadsmuren en wachttorens om handel en scheepvaart te beschermen. In de 19de eeuw werden forten als Fort Asperen en Fort Vuren aangelegd als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tegenwoordig wordt de rivier vooral gebruikt voor recreatie; pleziervaart en kano’s hebben de plek van beurtschepen ingenomen【492499599141330†screenshot】.
Opstapplaatsen & bootverhuur
Langs de Linge vind je talloze opstapplaatsen voor een dagje varen. Enkele populaire startpunten zijn:
- Doornenburg & Angeren – dicht bij de bron, ideaal voor kano’s en roeiboten.
- Rhenoy en Heukelum – hier huur je kleine sloepen voor 2–8 personen of elektrische fluisterboten. Bedrijven als Sloepverhuur Heukelum en Botenverhuur Lingezegen bieden arrangementen met picknickmanden.
- Asperen & Beesd – vanaf Fort Asperen vertrekken rondvaarten door de waterlinie; in Beesd kun je een barbecue‑sloep huren voor grotere groepen.
- Geldermalsen en Leerdam – deze stationsplaatsen hebben diverse verhuurders. In Leerdam ligt de glasstadhaven met verhuur van kano’s, supboards en motorboten; je stapt zo vanuit de binnenstad aan boord.
- Arkel, Vuren & Gorinchem – ideaal om het westelijke deel te verkennen en door te varen naar de Biesbosch. Vanuit de Lingehaven in Gorinchem kun je zelf een sloep huren of mee met een rondvaart.
Let er op dat je bij de meeste verhuurders tijdig reserveert, vooral in de weekends en tijdens de bloesemperiode. Een vaarbewijs is niet nodig voor sloepen tot 15 meter; je krijgt een korte instructie en een waterkaart mee.
Enkele verhuurbedrijven: Lingevaren (Rhenoy), Sloepverhuur Leerdam, Sloep Leerdam – Yachtcharter Huibers, Lingelands
Praktische info: hoe kom je er?
De Linge is eenvoudig bereikbaar. Met de auto volg je de A15 (Rotterdam–Nijmegen) en neem je afritten richting Beesd, Geldermalsen of Leerdam. Parkeerplaatsen bij de rivier staan vaak met borden aangegeven. Met de trein reis je via station Tiel of Geldermalsen (Arriva en NS) en pak je daar de bus of fiets naar de rivier. Er loopt een regionale trein tussen Dordrecht en Geldermalsen die stopt in station Leerdam. Vanuit Gorinchem bereik je de rivier te voet: loop via de Korenbrug of de Lingesingel naar de Lingehaven. Hier huur je gemakkelijk een bootje voor een tocht naar het oosten. Vanaf de waterboulevard vertrekken ook ponten van Riveer naar Woudrichem en de Biesbosch.
Fietsers kunnen de rivier volgen via het Lingefietspad; wandelaars kiezen het Linge‑Wandelpad of diverse klompenpaden. Het riviertje laat zich op elke manier ontdekken!
Impressie in beeld
Gouden avondlicht boven het water.
Met een fluisterboot geruisloos de natuur in.
Met wat geluk spot je zelfs een bever.